Herbruikbare baby's en hun luiers. Of was het omgekeerd?

Nu Leonard al ruim 1 jaar is, dacht ik: tijd voor wat gedachtesprongetjes over onze 'ecologische' baby met zijn herbruikbare luiers.

Even een korte historiek. Onze twee oudste zonen, Melchior en Wolf, droegen allebei zo'n 2,5 jaar lang wegwerpluiers rond hun billen. Zo ook voor Astor zijn eerste levensjaar. Ik kon toen altijd allerhande redenen bedenken om niet met herbruikbare luiers te beginnen. Ik dacht aan herbruikbare luiers als aan 'véél werk', 'geen tijd', 'te ingewikkeld', 'te duur', 'te oubollig', etc. De som van al die twijfels woog veel harder door dan onze bereidwilligheid om ook eens aan het milieu te willen denken.
In totaal 6 jaar wegwerpluiers dus. Ik wil niet weten hoeveel luiers dat zijn geweest, hoeveel kilo afval dat in totaal is en wat de milieukost daarvan is. Ze zeggen al eens dat spijt altijd te laat komt...

Het goede nieuws is dat er 'toen' een kantelpunt kwam: op werkvlak kreeg ik even wat ademruimte en dus thuis meer tijd, Liesbeth schreef aanstekelijk over vrolijk gekleurde luiers en we maakten tijd voor wat extra uitleg bij Doekjes en Broekjes. We gooiden ein-del-lijk al onze excuses en twijfels overboord en gingen helemaal voor het herbruikbare-luier-verhaal.

Of we daar ook spijt van hebben? Bijlange niet! We zijn helemaal verkocht. Zelfs zo verkocht dat indien we ons babyverhaal van nul af aan opnieuw konden beginnen, we vanaf dag 1 voor herbruikbare luiers zouden kiezen.

Toen we de luiers bij Astor aankochten, hebben we (met de hulp van ecowerf) een kleine berekening gemaakt die uitkwam op een break-even: op de 1,5 jaar dat Astor nog luiers ging dragen, konden we de kosten van de luiers er net terug uithalen. We betaalden zo'n 750 euro voor 19 luiers en 3 overbroekjes, en we moesten zo'n 120 euro tellen om 1,5 jaar lang luiers te wassen (detergent, elektriciteit, water, afschrijfkosten wasmachine). Een droogkast hadden we toen niet, dus dat vormde geen extra kost. Het financiële voordeel zat bij ons in de premie die we van de stad kregen (125 euro), de besparing op wegwerpluiers (365 dagen x1,5 jaar x 4,5 luiers per dag x 0,25 cent per wegwerpluier= 615 euro), een besparing van ongeveer 560 kg afval op 1,5 jaar (= 560 kg x 0,30 cent per kg= 168 euro). Ik heb 'maar' 4,5 luiers per dag gerekend, omdat Astor toen al 1 jaar was. Als je wil berekenen vanaf geboorte, moet je 5,8 luiers per dag tellen gedurende 2,5 jaar. Onze kosten werden dus op dat anderhalf jaar al volledig terugbetaald en dat was voor ons voldoende motivatie om de stap te zetten. Want naast deze financiële nuloperatie, was er natuurlijk de grote ecologische winst voor het milieu.

In het geval Astor voor altijd onze jongste telg zou blijven, dan waren we van plan de luiers een tweede (en derde en...) leven te geven door ze aan vrienden te geven die graag herbruikbare luiers wilden gebruiken... Maar toen kregen we een heuglijk briefje van de ooievaar: we mochten de luiers zelf houden! Spannend! We gingen onze luiers voor de eerste keer vanaf de geboorte kunnen gebruiken. (En ja, de baby Leonard op komst, dat was ook spannend natuurlijk, maar laat ons bij het onderwerp blijven...)

Leonard 5,5 maand, toekijken hoe mama (of papa) de luiers te drogen hangt.

Aangezien we nu toch geen kost meer hadden aan luiers en we er bovendien zo'n 600 euro per jaar mee gingen besparen (aankoop wegwerpluiers+afval-waskosten), kochten we maar meteen een droogkast! Nee, grapje. Niet daarom, maar gewoon uit pragmatisme: met het vooruitzicht op 4 kinderen vonden we dat geen luxe meer. Ok, dat hebben we dan ook weer opgebiecht: een droogkast! Maar dan wel een milieuvriendelijke(re) warmtepompdroogkast en met het tot nu toe zeer geslaagde voornemen om de droogkast enkel in de winter te gebruiken. Mijn Oma zou gezegd hebben: "Uitleg, uitleg, uitleg...". Ze heeft gelijk, maar soms weegt het eigen gemak meer door dan de milieubewuste keuze.

Eerste weken, véél luier, weinig baby...

Goed, een droogkast. En wat kocht ik dan nog voor de geboorte van Leonard? Eigenlijk alleen maar 3 overbroekjes in maatje S, omdat Astor destijds onmiddellijk met maatje M was begonnen. (Klinkt dat Chinees, die 'overbroekjes' enzo? In een volgende blogpost vertel ik je hoe dat dat in z'n werk gaat, die herbruikbare luiers. Nog even geduld...) We begonnen dus wegwerpluier-vrij en nattedoekjes-vrij aan de kraamweek. Ik had niet kunnen voorspellen dat me dat een ongelooflijk bevrijdend gevoel zou geven. Ik kon gewoon lekker Moeder Kloek spelen zonder te moeten nadenken wat Vader Haan voor ons Kuikentje Leonard moest meebrengen van de winkel. Alles wat zo'n klein kuikentje nodig heeft, was voorhanden: luiers, zelfgemaakte doekjes, kleertjes (geleend en van de grote broers) en moedermelk. Indien je de mogelijkheid hebt om gedurende 6 maanden borstvoeding te geven en kleertjes te recupereren van broertjes, zusjes, neefjes of nichtjes en vriendjes, dan hoef je het eerste half levensjaar van je kind dus eigenlijk niet naar de winkel voor dat kind. Ok, strikt genomen dan toch, want welke 'verse' moeder kan de drang om haar kind eens iets nieuws te kopen zomaar onderdrukken? My guilty pleasure. ;-)

Leonard, in zijn allereerste 'outfit'. Geleend van deZusjes_deBroertjes.

De eerste weken herbruikbare luier waren wel een beetje, euhm, ... 'raar': ik had het gevoel meer luier vast te hebben dan baby. Esthetisch gezien een minpuntje. Een minpuntje dat in de ogen van een pas bevallen moeder die de perfectie nastreeft in al haar doen en laten, wel eens kan uitgroeien tot een serieuze bummer die haar heel even doet overwegen om die eerste weken dan misschien toch te kiezen voor wegwerpluiers... Gelukkig ging het om pure esthetiek en had het niets te maken met pragmatiek: het idee van de wegwerpluiers werd al snel weer in de kast gemoffeld. Samen met alle broekjes maat 56 en alle broekjes die niet genoeg rek hebben (à la 'jeans' of 'geklede broek'). De ervaring leert dat tricotbroekjes of leggings het makkelijkst zijn. Het patroon van Emma&Mona zit supersnel in elkaar en past perfect (daarvan heb ik zelfs de maat 56 nog kunnen gebruiken). Het grappige zicht is voor ons redelijk snel een normaal zicht geworden. Nu valt ons de 'dikke luierpoep' van Leonard eigenlijk niet meer op.

Esthetisch gezien is het dus misschien niet je dat. Maar dat staat niet in de weg dat er ons naast de milieu- en financiële voordelen ook redelijk wat 'technische' voordelen zijn opgevallen aan de luiers.
Grootste voordeel: geen lekken meer! Bij Melchior, Wolf en Astor waren we de eerste maanden altijd erg op onze hoede bij zwaar gerommel in de broek. Meestal betekende dat immers 'kaka tot in de nek', met veel gezucht, een bruine body en het zoveelste bad van de dag tot gevolg. Herbruikbare luiers hebben blijkbaar een veel betere pasvorm. Het is niet merkgebonden, want ik heb hetzelfde voordeel ook gehoord bij moeders die een ander merk herbruikbare luiers gebruiken.
Groot voordeel: nooit meer zonder luiers in huis. Dat is iets wat me wel eens voorviel bij Melchior en Wolf. Ok, slecht aankoopbeleid van mijn kant, eigen schuld, dikke bult. Maar nu heb ik blijkbaar zo'n routine ontwikkeld met het wassen van de luiers dat ik nog nooit zonder luiers zat (behalve die ene keer toen de wasmachine een week lang dienst weigerde).
Kleiner voordeel: geen luieruitslag. Ik kan natuurlijk niet zeggen of het komt door de luiers, dan wel door de herbruikbare natte doekjes. Alleszins komt er alleen maar water, katoen en bamboe in contact met onze babybillen en hebben we, behalve in tanden-krijg-periodes, geen last van rode billen.
Klein voordeel: vroeger zindelijk. Astor ging op 19 maanden op het potje. Op 2 jaar en 3 maanden was hij overdag zindelijk (zonder ongelukjes). Dat is een dikke 2 maanden eerder dan zijn broers. Dat is niet zo heel veel verschil en al helemaal geen wetenschappelijk bewijs natuurlijk... Vandaar een 'klein' voordeel.
Mini-voordeel: ik heb de indruk dat Leonard zachter 'landt' als hij op zijn poep valt. ;-)
Kleinste voordeel: de luiers zijn zo kleurig, dat je er vrolijk van wordt.

Onze conclusie: herbruikbare luiers vragen iets meer werk (wassen, ophangen/drogen), maar zijn zo hard de moeite waard. Voor het milieu, voor de portemonnee, voor de billen van je kuikentje en voor je gemoed!