vrijdag 9 januari 2015

Leven zonder plastic flessen.

Plasticvrij op vlak van ongezonde en onnuttige plastic.
Dat was ons voornemen. Misschien ga jij ondertussen ook al winkelen met herbruikbare zakjes en zakken? Flink zo! ;-)
Maar ik had je meerdere manieren om plasticvrijer door het leven te gaan beloofd. De volgende manier is er eentje om de berg plastic wegwerpflesjes aan te pakken. Wist je dat er in de US alleen al dagelijks 60 miljoen plastic flesjes worden weggegooid? 60 miljoen per dag, dan is 2,5 miljoen per uur! Kan je je de 'berg' voorstellen? En dat is dan alleen nog maar de US...

Wij pleitten hier tot voor een paar jaar ook héél erg schuldig. Maar het tij keerde toen we een test deden van kraantjeswater naast flessenwater. En we unaniem verkondigden dat dat ene water toch wel véél beter smaakte dan dat water in het andere glas. Dat 'ene' water... was het kraantjeswater. Sinds die dag zeulen we niet meer met pakken waterflessen. Ik vond een mooie glazen waterkan op de zolder van mijn oma en draai nu gewoon de kraan open voor water. Naar school en naar het werk nemen we ook kraantjeswater mee in herbruikbare flessen.
Dat is toch het 'plat water'-verhaal. Voor bruiswater bleven we nog even plastic flessen aankopen. Totdat hier bevestigd werd dat herbruikbare glazen flessen een lagere milieu-impact hebben dan plastic flessen en zelfs tetrapakken. Zelfs als je het nodige extra transport en het proces om de glazen flessen proper te krijgen in rekening brengt! Sindsdien kopen we bruiswater in glazen flessen.

Tot zover onze poging om het milieu te sparen door plastic wegwerpflessen te bannen uit onze winkelkar.
En wat dan met het ongezonde aspect van plastic?
"Het zijn misschien allemaal te dramatische conclusies en het gezondheidsgevaar is misschien wat overroepen.", denk ik af en toe. "Maar toch...", denk ik dan ook weer: beter voorkomen dan genezen en als het milieu er bovendien bij gebaat is, dan maken we graag werk van ons plasticvrije streven.

En zo komt het dat wij sinds 1,5 jaar ook zijn afgestapt van al onze plastic herbruikbare drinkbussen, maar ook van onze aluminium drinkbussen. Bij zowel de plastic als de aluminium drinkbussen ondervonden we na een tijdje immers 'drinkbussmaak', ondanks het feit dat er alleen water in werd meegenomen. Bovendien zet de kalk uit ons kraantjeswater zich redelijk snel vast op de binnenwanden van de aluminiumflessen. Misschien komt dat omdat we de flessen altijd met de hand afwassen. Want noch de plastic, noch de aluminium flessen mogen hier de afwasmachine in. Sowieso zetten we nooit plastic in de afwasmachine, omdat het juist de warmte is die plastic schadelijk kan maken. De aluminium flessen mogen er ook niet in omdat de buitenkant van de flessen bedekt is met een (meestal wel überschattige) tekening. En ja, freaky as we ware: geen idee welke stoffen er dan vrijkomen...

Dus gingen we op zoek naar een ander plasticloos recipiënt dan aluminium: glas! Glas is inert, zelfs bij hoge temperaturen. Dat wil zeggen: het geeft geen schadelijke stoffen af, neemt geen geuren en kleuren (zoals tomatenrood) op en reageert niet als het bijvoorbeeld in contact komt met zuren (citroensap, ...). Glas kunnen we dus zonder zorgen opwarmen, gebruiken met allerlei voedingsmiddelen, steriliseren, ... 

Allemaal goed, maar glazen drinkbussen: bestond dat wel?
Bij Liesbeth vond ik een antwoord: ik was redelijk snel verkocht voor het schone design van de glazen flessen van Lifefactory.
We kochten in eerste instantie drinkbussen voor onszelf (om mee te nemen naar het werk). Dat zijn de 650 ml flessen met gewone dop. (Op de foto hieronder is dat de donkerblauwe fles met oranje dop.) In de zomer is die hoeveelheid heel welgekomen. Maar in de winter, wanneer de echtgenoot en ikzelf meer te vinden zijn voor warme drank, is 650 ml water teveel voor één werkdag. Maar dat weten we ondertussen en dus vullen we de drinkbus 's morgens gewoon naargelang behoefte.
Voor ons schoolgaand volkje kochten we de 470ml flessen met 'fliptop cap'. (Op bovenstaande foto de grasgroene en de appelblauwzeegroene fles. De fliptopcap zie je hieronder in appelblauwzeegroen.)
Die fliptop cap vind ik wel een 'must' voor de kindjes: van de fles drinken nadat je de gewone dop eraf gedraaid hebt, vergt nogal wat oefening voor zo'n kleine kindermond. Het is natuurlijk wel 'maar' water, maar toch... 
De fliptop caps lekken niet, én in tegenstelling tot de doppen van onze oude aluminiumflessen, kunnen de kindjes deze gemakkelijk zélf dicht krijgen (en nee, onze kinderen zijn niet van het 'twee-linkerhanden-type' ;-)). Geen natte boekentassen meer!
En van het één komt het ander: toen de drinkbussen getest en goedgekeurd waren, hebben we ook onze plastic papflessen op pensioen gestuurd. Op dat moment was Astor al ruim 2 jaar, dus veel flesjes hadden we niet nodig. Ik kocht een grote fles van 250 ml (paars) voor zijn avondlijke 'gezelligheidspapfles'. En een kleine fles van 120 ml (geel) om als drinkbus mee te geven naar school.
Je kan de flesjes combineren met verschillende doppen, zodat de fles kan 'meegroeien' met je kind. 
Ik kocht de grote fles met sippy-cap (paarse dop op de foto) en heb er zelf de fase 3-spenen bij gekocht. Je hebt ook nog afsluitdoppen zodat je de flesjes ook kan gebruiken als voorraaddoosje (voor nootjes of koekjes, etc.).
Voor de geïnteresseerde moeders: de flesjes kunnen trouwens in de diepvries en passen op kolfapparaten zoals die van Medela en Ameda... Je kan ze met afsluitdop dus makkelijk gebruiken om gekolfde melk in te bewaren.
En dan nu, het antwoord op de vragen die ik u al van ver hoor stellen:
1. Breekt dat dan niet dat glas?
De flessen zijn gemaakt van 'boriumsilicaatglas': denk aan het laboratoriumglas dat je in een chemielabo tegenkwam. Het is een glassoort met een langere levensduur dan 'gewoon' glas. Ik heb het zelf nog niet uitgetest, maar in principe kan je ze dus in bevroren toestand in een warmwaterbad zetten zonder dat ze barsten. Opwarmen vanuit kamertemperatuur heb ik wel al getest en is geen enkel probleem.
Het glas zou ook bestendiger zijn tegen breuk bij val. De siliconen hulzen ('sleeves') vangen de meeste schokken op: Astor liet zijn fles al een paar keer vallen, waarbij het glas (tot nu toe nog) niet is gebroken. Maar eerlijk is eerlijk: het groot schoolgaand volk is op die 1,5 jaar tijd al 2 keer met gebroken fles thuisgekomen. Lifefactory vermeldt het ook op haar website: 'Hoewel zeer duurzaam, toch niet onbreekbaar'. De gebroken flessen waren 2 keer te danken aan een voetbal die de fles van de tafel op de speelplaats kegelde. We hebben sindsdien afgesproken dat ze de fles altijd op de grond zetten (op de speelplaats) en dat blijkt wel te helpen. En wie weet leren ze zo in het algemeen ook wat extra zorgzaamheid aan de dag te leggen...
2. Is dat dan wel plasticvrij?
Nee, de dop bestaat nog steeds uit polypropyleen hetgeen tot de meest milieuvriendelijke plastics wordt gerekend (voor zover de productie en afvalverwerking van plastics al 'milieuvriendelijk' kan genoemd worden...) en draagt weinig risico met zich mee qua gezondheid omdat het zo sterk is en dus bestendig tegen chemische reacties en hitte.
En nog eens 'nee' voor de spenen en de sleeves: die bestaan uit silicone. Om dit te kunnen maken heb je ook een chemisch proces nodig, maar er zijn veel minder vervuilende stoffen voor nodig dan bij het productieproces van de meeste plastics: o.a. geen weekmakers. De chemische inertie van silicone zou maken dat het geen gezondheidsrisico's inhoudt. Ik schrijf hier 'zou', omdat ik nergens kan vinden dat ze dat ook effectief hebben onderzocht. En als ze dat dan gaan onderzoeken, zal je zien dat de vele resultaten weer tot evenveel meningen zullen leiden... 
Maar wat voor ons het belangrijkste is, is dat de melk van Astor niet meer wordt opgewarmd in plastic. Om op te warmen halen we de sleeve er trouwens ook af. Daarna schuiven we die er weer over, dat gaat redelijk vlot. De flessen gaan ook 'naakt' (zonder sleeve) de afwasmachine in.
Conclusie...

Pluspunten:
- Het milieu dankt u: je spaart hiermee heel wat plastic wegwerpflesjes uit.
- Voedingsstoffen komen niet in rechtstreeks contact met plastic.
- Glas geeft geen geuren of smaken af en kan je goed uitwassen: geen 'drinkbussmaak' meer.
- De flessen kunnen in de afwasmachine (hetgeen we nooit doen met plastic flessen), en dan zijn ze meteen ook steriel.
- De flessen hebben verschillende opties, zodat je ze langer dan de 'babytijd' kan gebruiken.
- De fliptopcaps lekken niet en zijn makkelijk zelf te bedienen door kleine kleuters.
- Ze zien er echt leuk uit (het oog wil ook wat... ;-)).
- De babyflessen passen op de meeste kolftoestellen.
- Je kan ze invriezen.

Minpunten:
- Glas blijft glas en is dus breekbaar.
- Van de babyflessen kan je de glazen flessen apart kopen (dus zonder sleeve), zodat je 1 sleeve kan gebruiken voor meerdere flessen. Maar voor de echte drinkbussen bestaat die optie (nog) niet, met als gevolg dat je telkens je fles zou breken een hele nieuwe drinkbus moet kopen (met dop en sleeve). Wij hebben hier nu dus 2 lege sleeves en 2 doppen die we niet gebruiken... Jammer.
- Niet helemaal plasticvrij, maar ik denk dat dat voor papflessen en drinkbussen sowieso zo goed als onhaalbaar is.
- De flessen zijn redelijk prijzig...
- Voor zover ik weet, zijn ze nog niet in 'bakstenen' winkels te koop. Alleen online dus, Update: de webshop blabloom (Belgische webshop) heeft ook een bakstenen winkel in Houthalen (dank je Tine voor de tip!). Andere webshops waar ze lifefactory verkopen zijn puurhip en greenjump (beide Nederlandse webshops).

Ok, en nog even voor de duidelijkheid: ik ben niet gesponsord door Lifefactory. Ik ben gewoon een enthousiast gebruiker en deel dat dan ook graag met jullie ;-). Dus voor de volledigheid vermeld ik graag nog enkele andere mogelijkheden voor glazen drinkbussen en babyflessen:
- Drinkbussen: 
                 - Bamboo bottle company (glas met bamboo sleeve), 
                 - Retap original (geven zelfs garantie tegen glasbreuk),
                 - Eddy glazen drinkflessen van CamelBak
                 - Glazen flessen van Kids Konserve
                 - etc.
- Babyflessen:
                 - Avent (je kan een aparte beschermhoes kopen)
                 - Suavinex (zonder beschermhoes)
                 - etc.

En jij? Vind jij kraantjeswater maar niks? Of heb je een veel beter idee om water te vervoeren naar school/werk? Of heb je misschien het goede voornemen om geen plastic flessen meer in de winkelkar te leggen? Ik hoor het graag...

19 opmerkingen:

  1. Ondertussen heb ik voor mezelf ook zo'n drinkbus. Water dat de hele dag in zo'n plastic of aluminium drinkbus heeft gezeten, is inderdaad niet lekker meer. En we drinken hier ook al jaren kraantjeswater, met een brita-kan, dat wel. Toch nog wat plastiek, van de filters. Weet dat het niet echt nodig is, maar ik vind het toch lekkerder gefilterd...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wij zijn destijds ook begonnen met de britakan, maar hebben na een tijdje nog eens getest qua smaak en dat valt hier in onze regio heel goed mee. Dus nu is mijn britakan op pensioen hier...

      Verwijderen
  2. Interessant artikel! Vroeger waren papflessen altidj van glas, heb nog van die vintage exemplaren...blabloom heeft een stenen winkel in houthalen, n hele leuke!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, ik ben zelf ook groot gebracht met de glazen versies. Maar doordat er geen hoes rond zat zijn er redelijk wat flessen gesneuveld... En och ja: blabloom is er ook in t echt! T is dat ik er nog niet ben geweest, alleen online ;-) ik ga het aanpassen, bedankt voor de tip!

      Verwijderen
  3. Bedankt om dit te delen!
    Amai zeg, ik ben van Houthalen afkomstig (wel niet Houthalen-Oost) en ik had nog nooit van Blabloom gehoord!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Heel interessant. Wij drinken altijd kraantjeswater maar om dat mee te nemen gebruiken we ook plastic en aluminium flessen...

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Intresand, ik gebruik voor me zelf altijd een dopper, maar dit zijn ook wel mooie mogelijkheden

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik ben ook op zoek naar een plasticvrij leven en ik ben nog maar helemaal aan het begin van mijn zoektocht. Maar ik overweeg toch ook om de bpa-vrije papflesjes te vervangen door glazen exemplaren. Bedankt voor de mooie tip!
    En hip hip hiera voor kraantjeswater!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. T feit dat je al begonnen bent is op zich al geweldig!

      Verwijderen
  7. En mooi ook! Nu heb ik een plastic fles van tupperware die ik vul op het werk. maar als ik een nieuwe nodig heb, dan hou ik dit in gedachten. En thuis bij ons ook altijd kraantjeswater. zelf om de flessen te bereiden na een paar maand. en voor spuitwater gebruiken wij de soda-stream. Helemaal gedaan met water-sleuren. Voor de kindjes gebruik ik wel nog steeds kleine plastic flesjes. dus dat zou ik nog moeten veranderen.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hier momenteel een BPA-free drinkbus. Als deze ooit sneuvelt, ga ik ook eens over een glazen fles nadenken. Vrees alleen een beetje voor het gewicht?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het gewicht valt eigenlijk best mee. Het water weegt altijd meer dan de fles, dus ben ik altijd geneigd om ze snel leeg te drinken... ;-)

      Verwijderen
  9. Hallo, dit is een ouder toppic, ik weet het. Maar we merken ondertussen bij beide kinderen dat de dop scheurtjes begint te vertonen. Hebben jullie daar ervaring mee?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Sinds een week zit er inderdaad een scheur in de dop van de oudste. Ik heb eens gekeken: je kan er kapje naar mijn weten niet apart bestellen. Jammer. Dus wordt het een volledig nieuwe dop. Of een ander soort dop, ik twijfel een beetje.
      Op zich lekt het bij ons (nog) niet doorheen het scheurtje, dus ik heb nog wat bedenktijd... 😉

      Verwijderen